Komşu ülkelerdeki gelişmelerde kuraklığın da tesiri olduğunu belirten Kaan, şunları söyledi: “Komşumuz Suriye’de su kıtlığı ve mahsul yetersizliği kırsal alandan kentlere göçü tetikleyerek iç savaşı şiddetlendirdi. Yeniden İran’da Khorramshahr ve Abadan sakinleri kirli içme suyundan ötürü devlet idaresine karşı şiddetli protestoların nedeni oldu. Irak’ta geçen yıl yaklaşık 120 binden fazla insan kirli su içtikten sonra hastaneye kaldırıldı; daha sonra sokaklara döküldüler.”
RİSKLİ 6 ÜLKE
2020 ve sonrasında kuraklığın artık hissedilebilir düzeylere çıktığı bir sürece girildiğine dikkat çeken Kaan, “Irak, İran, Afrika’da Mali ve Nijerya, Uzak Doğu’da Hindistan ve Pakistan gerek mevcut su kaynaklarının nüfusa yetmemesi, gerekse su kaynaklarının paklığı ve debi düşüncesi yüzünden birinci etapta beklenen çatışmaların adresleri üzere görünmektedir. Artan global su talebi topluluklar ortasında, çiftçiler ve kent sakinlerinde şimdiden tansiyonlara neden olmaktadır. Nil Irmağı bunun en canlı örneğidir. Şimdi bizde başlamadı” dedi.
DAİMA SALGIN RİSKİ
Bu alandaki tahlillerin 2030’a nazaran yapıldığını belirten Kaan, “Maalesef 2030’u beklememize gerek kalmadan çatışmaların ayak seslerini daha şimdiden duymaktayız” dedi. Kaan, “Birleşmiş Milletlerin 2020’de yayınladığı rapora ek olarak Fransız Memleketler arası Bağlantılar Enstitüsü’nün de 2018 raporu birebir sonuçlara işaret etmekte. 2030 yılında önemli halde milletlerarası münasebetlerin ve ulusal güç ögelerinin belirleyicisi olarak su ölçüsü birinci sırada yer alacaktır. 2050 yılına kadar 5 milyar kadar insan su kıtlığı nedeniyle vefatla karşı karşıya kalacak ve bu durum daima devam eden salgınlara neden olacaktır. Bu, bir manada su savaşlarının habercisi” diye konuştu.
ÇATIŞMALAR 2 KAT ARTTI
Kaliforniya merkezli Pasifik Enstitüsü’nün son 10 yıldaki ölçümüne nazaran su kaynaklı çatışmaların iki kat arttığına işaret eden Abdurrahman Kaan, Nijer Nehri’nde yetersiz su düzeyi sonucunda Malili çiftçilerin önemli çatışma halinde olduklarını vurguladı. Kaan, şunları söyledi: “İki kavramı elzem olarak masaya yatırmamız gerekmektedir: Su hukuku ve su diplomasisi. Bu sıkıntılar aslında tek başına ele alındığında en azından 2030 ve 2050 süreci kadar çatışma ve savaş ortamı oluşturmayabiliriz. Lakin başka şikayetleri de birleştirdiğimizde hükümetler ismine bir çeşit tehdit çarpanları haline de gelebilir.“
RİSKİ YÜKSEK VİLAYETLER
DOĞAL Hayatı Müdafaa Vakfı (WWF) Türkiye’nin İklim ve Güç Programı Uzmanı Tanyeli Behiç Sabuncu da, risk iddiaları ve tekliflerini şöyle anlattı: “Küresel sıcaklık artışı iki derece ile sınırlandırılsa dahi öncelikli bölgelerdeki tiplerin yaklaşık yüzde 25’i mahallî tükenme riskiyle karşı karşıya kalacaktır. Türkiye’de korunan alanların oranı yüzde 9’dan yüzde 30’a çıkarılmalıdır. Ülkemizde suyu korumak için suyun doğduğu ve geçtiği doğal alanlar korunmalı. Tarımda verimli sulama prosedürleri yaygınlaştırılmalı. Endüstride pak üretim yatırımlarını teşvik edilmeli. Kayıp ve kaçaklar önlenmeli. Son 50 yılda Türkiye’deki sulak alanların yarısı, su ölçüsü ve kalitesi bakımından, sağlıklı yapısını kaybetmiştir. İstanbul, Ankara, İzmir, Gaziantep, Diyarbakır, Bursa, Mersin, Konya, Adana ve Antalya global ölçekte su riski yüksek kentler listesinde yer almaktadır.”
Hürriyet
