Adalet Bakanlığı bu çerçevede ‘yargı reformu’ hazırlığında. Daha Uygun Yargı Derneği de 8 başlık ve 80 tekliften oluşan çalışmasını bakanlığa sundu. Pekala o çalışmada neler var? Bağımsız, muteber bir yargı için umut var mı? Hürriyet muharriri Fulya Soybaş sordu Daha Düzgün Yargı Derneği Lideri ve avukat Mehmet Gün cevapladı.
ORTAK VAAT BAĞIMSIZ YARGI
Son sorudan başlamak isterim. Türkiye’de sağlam ve bağımsız yargı için umut var mı?
“Türkiye, yargı bağımsızlığı ve yürütme gücü üstünlüğü konusunda maalesef Batı’nın gerisinde. 2012’deki isimli açılış yılı merasimi için bir meseleler listesi yapmıştık. Bakıyorum, o zamanki problemler bugün hâlâ geçerliliğini korumakta. Daha Güzel Yargı Derneği, hukukun işletilmesi konusunda yargının değerini bilerek ve iyileştirmeyi hedefleyerek tam da bu maksatla 9 yıl evvel kuruldu. Meselelere tahlil bulmak ve mutabakat sağlanması ismine yola çıktık. Yalnızca hukukçular değil, işinsanları ve fikir başkanlarından de oluşan bir kuruluşuz. Bugün görüyoruz ki Türkiye’de hukukun üstünlüğünü sağlama konusunda iktidardan muhalefete tüm politikler en azından telaffuz bazında birebir yerde. Hukukun üstünlüğünü sağlama, yargıyı bağımsız hale getirme vaadi var. O nedenle elbette umut var. Siyaseten tarafsız bir kuruluş olarak bu hususta tahlil üretmeye de son derece kararlı, azimli ve istekliyiz.”
‘8 BAŞLIKTA 80 ÖNERİ’
Gelişmiş İktisat, Refah Artışı, İleri Hukuk ve İleri Demokrasi için tekliflerinizi ilgili bakanlıklara sundunuz. Tekliflerin temelinde hangi prensip var?
“Aslında 9 yıldır bilfiil yargının iyiye evrilmesi ismine etkin olarak çalışıyoruz. Lakin 2021’in ‘reform yılı’ olacağı gündeme gelince, 9 kişilik bir takımla 10 ay boyunca geceli gündüzlü çalışarak bu teklif paketini hazırladık. Bugün dikkat ederseniz, yalnızca Türkiye değil tüm dünyada konuşulan yargı bağımsızlığı problemi. Bana nazaran sorun, probleme yalnızca siyasi açıdan bakılmasından kaynaklı. Meğer yargının varlık sebebi, hukuksal ya da demokratik meşrutiyeti hiç konuşulmuyor.”
Nedir yargının varlık sebebi?
“Topluma kaliteli hizmet vermektir. Bu varlık sebebine uygun olarak yargıyı düzenlemek lazım. Sonra da bunu başaracak bir yapılanma oluşturulması gerekli. Yargı hizmetini kim veriyor? Hâkim, savcı, avukat, haydi noterleri de ekleyelim. İcra edilen hizmetlerin toplumun muhtaçlık duyduğu kalitede olması koşul. Münasebetiyle, bu dört mesleği icra edenleri kendi sorumlulukları ile baş başa bırakıp ancak birebir vakitte da sorumluluklarının ne olduğunu tanım etmeliyiz. Yargıçlar, savcılar, avukatlar elbette bağımsız olmalı fakat günün sonunda hesap da vermeliler.”
Kime ve nasıl hesap verecekler pekala?
“Adalet Yüksek Kurumu kurulmasını öneriyoruz. Hukukçular ‘hukukun üstünlüğü’ diyorlar ancak bahis kendilerine gelince ‘Hukuk işlemesin’ olmaz. Hukukun kendilerinden de üstün olduğunu kabul edecekler. Kurum, toplumun tüm bölümlerini temsil edecek, kuruluşunda da o denli bir düzenleme yapılacak ki kimse tek başına ya da bir koalisyonla nüfus sahibi olamayacak. Kararları gerekçeli olacak. Her karar sıradan bir vatandaş tarafından bile dava edilebilecek. Böylece toplumun yargıya olan itimadı tazelenecek.”
İLANDIR
Hürriyet
