Geyrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım İştiraki Derneği (GYODER), ‘GYODER Gösterge’ Türkiye Gayrimenkul Dalı 2020-3. Çeyrek Raporu’nu yayınladı. Rapora nazaran üçüncü çeyrek konut satışları, bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 49 arttı ve bilgilerin açıklanmasından bu yana çeyreklik bazda en yüksek düzeyine ulaşarak 536 bin 509 adet olarak gerçekleşti. Konut fiyatları da ağustos prestijiyle 1 yılda yüzde 26.22 arttı ve bugüne kadarki en yüksek artış oranı gözlemlendi. Haziran prestijiyle başlatılan konut kredisi kampanyasının tesiriyle düşük seyreden faiz oranları temmuz ve ağustos aylarında konut satışlarını ve konut fiyat artışlarını olumlu istikamette etkiledi. Eylül prestijiyle faiz oranlarında kayda bedel bir artış görüldü ve geçen yılın tıpkı ayına nazaran satışlarda yüzde 6.92 gerileme oldu. Raporda dikkat çeken öteki datalar şöyle;
Üçüncü çeyrekte evvelki yılın birebir devrine nazaran, sıfır konut satışları yüzde 23.3 düştü. İkinci el ise yüzde 64 arttı. Yabancılara satışlarda yüzde 259.2 artış görüldü ve üçüncü çeyrekte yabancılara 11 bin 903 adet konut satıldı.
KREDİ HACMİ 277 MİLYAR TL
2019 yılı temmuz ayında başlayan konut kredisi faiz oranlarındaki azalış trendi 2020 yılı ağustos ayı sonu prestijiyle artış trendine girdi. 2020 yılı ağustos ayı başında yüzde 0.75 düzeyinde gerçekleşen konut kredisi faiz oranı, 2020 yılı Ekim ayında yüzde 1.17 düzeyine yükseldi. Birebir formda 2019 yılı temmuz ayı başında azalış trendine giren ve 2020 yılı ağustos ayı prestijiyle yüzde 9.22 düzeyine gerileyen yıllık faiz oranı ise, 2020 yılı ekim ayı sonunda yüzde 15.04 düzeyine yükseldi. 2020 yılı eylül sonunda konut kredisi hacmi 277 milyar TL düzeyinde gerçekleşti. Kamu mevduat bankalarının toplam konut kredisi hacmi içindeki hissesi 2019 yılı eylül ayında yüzde 54.7 düzeyindeyken, 2020 yılı eylül ayında yüzde 63.3’e yükseldi.
Türkiye’de Gayrimenkul Yatırım Fonu pazar büyüklüğü 30 Eylül prestijiyle 7 milyar TL düzeyine ulaştı. İhraç periyodu devam eden ve birinci kez yatırım alan fonlar da dahil olmak üzere toplam 46 gayrimenkul fonu yatırım aldı.
OFİS sürecinde YÜZDE 15 ARTIŞ
Üçüncü çeyreğin sonunda İstanbul ofis pazarında genel arz 6.46 milyon metrekare olarak tıpkı düzeyde kaldı. Üçüncü çeyrekte kaydedilen kiralama süreçleri yaklaşık 90 bin 869 metrekare olarak gerçekleşirken, eylül sonunda kiralama süreçleri toplamda 223 bin metrekare oldu. Üçüncü çeyrekte kaydedilen süreç hacmi bir evvelki çeyreğe kıyasla iki katından fazla, bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran ise yüzde15 artış kaydedildi.
2020 yılı üçüncü çeyrek periyodu prestijiyle Türkiye’deki mevcut alışveriş merkezi arzı, 444 alışveriş merkezinde 13.4 milyon metrekare düzeyine geldi. İstanbul yüzde 37’lik hisse ile mevcut arzın çoğunluğuna konut sahipliği yapıyor. Öteki yandan, 32 alışveriş merkezinde yaklaşık 1.2 milyon metrekare inşaat halinde olan kiralanabilir alan bulunuyor. 2022 yıl sonu prestijiyle toplam alışveriş merkezi stokunun 14.5 milyon metrekare düzeyini aşması bekleniyor.
PANDEMİ SONRASI GEREKSİNİMLER DEĞİŞTİ
Raporu kıymetlendiren GYODER Lideri Mehmet Kalyoncu, dalın istikrarlı ve dinamik yapısı devam ettikçe eğilimin büyüme tarafında olacağını belirterek, “Pandemi nedeniyle gayrimenkul kesiminde muhtaçlık ve tüketim eğilimi değişti. Artık bina yapısından mimariye, kullanılan temel materyalden etrafa hassaslığa kadar pek çok ögede, bu değişim gözetilerek yatırım kararı alınması gerekiyor. Gayrimenkul kesimi yaşanan değişime ahenk sağlayarak gelişmeye ve büyümeye devam edecek” dedi.
Hürriyet
